وب سایت تخصصی سیاست گذاری عمومی

  سید محمد ذوالفقاری*

مقدمه:

با پیروزی انقلاب اسلامی و به تبع آن حاکم شدن نگاه آرمان­گرایانه بر سیاست­های جمهوری اسلامی نمود این نگاه در سیاست خارجی نیز به وضوح دیده می­شود و مصادیق این نگاه در سیاست­های جمهوری اسلامی ایران بسیار است.

ادامه مطلب: تحلیل و بررسی چگونگی سیاست گذاری فرهنگی در حوزه بین المل

علی وحیدی فردوسی*

مقدمه

برای «بررسی سیاست کشور در خصوص نخبگان علمی»که موضوع این نوشتار است، از «مدل فرایندی سیاستگذاری» استفاده است. بر اساس این مدل می­توان فرایند خط­مشی­گذاری را به مثابه فعالیت­هایی در قالب مراحل شناسایی و تعیین مشکل (مسئله)، تدوین راه­حل­ها، قانونی­کردن، اجرا و ارزیابی در نظر گرفت.

ادامه مطلب: بررسی سیاست کشور در خصوص نخبگان علمی

حسین هنرور صدیقیان*:   اين كتاب كه در 370 صفحه و شمارگان 2000 نسخه به همت انتشارات جامعه­شناسان و سفارش معاونت امور اجتماعي و فرهنگي شهرداري تهران به چاپ رسيده است، اثري جديد و بديع در حوزه مطالعات فرهنگي است. اين كتاب حاوي 5 فصل است. عناوين اين 5 فصل برگرفته از مراحل مختلف مدل يا چرخه سياستگذاري شامل: 1) مسأله­شناسي 2) شناسايي راه حل­ها 3) تصميم­گيري 4) اجرا و بازخورد 5)ارزيابي مي­باشد.

دغدغه اصلي مؤلف در اين كتاب بحث روش در انجام تحقيقات مربوط به سياستگذاري فرهنگي مي­باشد. نويسنده تلاش دارد با رويكردي نقادانه، سياستگذاري­هاي كشور در بخش فرهنگ را مورد تحليل و بررسي قرار دهد.

اين كتاب داراي نقاط قوت و ضعفي است. نقاط قوت آن به نظر نگارنده اين سطور عبارتند از:

1-    ادبيات سليس و روان: نقطه تمايز اين كتاب با ساير كتاب­هاي مشابه، ادبيات روان و قابل فهم آن است. اكثر آثار مشبه در حوزه سياستگذاري ترجمه متون غربي و يا تكرار ديگر منابع است، اما در اين كتاب نويسنده حاصل تفكرات و تأملات خود را با ادبياتي سليس و روان به رشته تحرير درآورده است. در حالي كه خواندن ساير منابع و فهم آنها مقداري سخت و طاقت­فرساست، اما فهم و درك مطالب اين كتاب آسان و راحت است.

2-    در اين كتاب كه به امر سياستگذاري فرهنگي پرداخته است، قواعد سياستگذاري فرهنگي به­صورت نظام­مند به همراه ذكر مثال­هاي متنوع و كاربردي به­خوبي تبيين شده است.

3-    نقطه قوت ديگر اين اثر به ويژگي شخصيتي پديدآورنده آن برمي­گردد. با توجه به اينكه منابع موجود در زمينه روش سياستگذاري فرهنگي بسيار اندك هستند، شهامت و شجاعت نويسنده در ورود به چنين عرصه­هاي جديدي و انديشه­ورزي، ايده­پردازي و تأمل در آن قابل تحسين است. در حقيقت آنچه در اين اثر مشهود است بحث نوآوري و خلاقيت در ارائه مباحث مربوط به سياستگذاري فرهنگي است. فراموش نكنيم كه نياز مبرم امروز كشور به ايجاد جنبش و نهضت نرم­افزاري در علوم مختلف به­خصوص، علوم انساني است. نويسندگان و اساتيد دانشگاهي بايد مرزهاي علوم و دانش را شكافته و دست به ايده­پردازي و توليد فكر و دانش جديد بزنند. صرف ترجمه آثار ديگران و تكرار سخنان آنها چندان براي پيشرفت كشور راهگشا نخواهد بود. نويسنده با علم به اين موضوع دست به ارائه ايده­هاي جديد زده است.

4-    نويسنده از تسلط خود  به دو زبان انگليسي و فرانسه بهره كافي را در ترجمه و ارائه مطالب و متون غربي در لابه­لاي مباحث خود نيز برده است. اين متون ترجمه­شده به­صورت جداگانه و در جدول مخصوصي آورده شده كه باعث آشنايي خوانندگان كه عمدتاً دانشجويان و مديران هستند با جديدترين دستاوردهاي كشورهاي غربي در زمينه مسائل و موضوعات سياستي  مي­شود. به عنوان مثال مي­توان به مطالبي كه تحت عنوان «مدل آمريكايي و اروپايي سياست فرهنگي» در صفحه 151 كتاب در كادر جداگانه آورده شده، اشاره كرد.

نقاط ضعف اين كتاب به نظر اينجانب عبارتند از:

1-    اكثر مثال­هاي ذكر شده در كتاب، در خصوص مسائل و موضوعات فرهنگي شهر و شهرداري تهران مي­باشد. اگر مثال­هايي از سياستگذاري­هاي فرهنگي در سراسر كشور نيز بيان مي­شد، مناسبتر و بهتر بود. ضمن اينكه تعميم مسائل و معضلات فرهنگي تهران به كل كشور نيز چندان صحيح نمي­باشد.

2-    كشور ايران به دليل موقعيت خاص جغرافيايي و بين­المللي خود همواره داراي فرهنگ­ها و خرده­فرهنگ­هاي گوناگون بوده است. لذا بايد توجه داشت كه اتخاذ سياست­هاي فرهنگي يكسان براي كشور ما قابليت اجرايي چنداني نخواهد داشت. از اين رو هر نقطه از كشور با توجه به شرايط و اقتضائات خاص خود سياست­هاي فرهنگي متناسب با خود را نيز مي­طلبد.

دانشجوي دكتري سياستگذاري فرهنگي/ دانشگاه باقرالعلوم (ع)

هر کشوری، با توجه به سیاستگذاری‌هایش فیلترینگ را اعمال می‌کند. که البته دور زدن همین فیلترینگ نیز می‌تواند باعث سودجویی شود.

ادامه مطلب: طرح "وی.پی.ان" قانونی شکست خورد؟!

«اجراي سياست کنترل جمعيت در اوايل دهه هفتاد کار صحيحي بود اما ادامه آن از اواسط دهه هفتاد اشتباه بود و مسئولان کشور و از جمله رهبري در اين اشتباه سهيم هستند و بايد از خداوند طلب عفو کنند» (برگرفته از سخنان رهبر انقلاب در تاريخ 91.7.19 در جمع پرشور مردم خراسان شمالي)

ادامه مطلب: بحران تحديد نسل

والدین شاغل ممکن است برای یافتن مهدکودک‌ها دچار مشکل شوند زیرا دولت درصدد است تا مراکز نگهداری مجانی از کودکان 3 و 4 سال را دو برابر کند که منجر به افزایش تقاضا در مراکز محدود می‌شود.

بر طبق نظر اتحادیه مراکز آموزش پیش‌دبستانی بسیاری از والدین باید برای کودکان زیر دو سال خود جا رزرو کنند و برای آن پول بیشتری پرداخت کنند. نیل لیچ مدیر اجرایی اتحادیه که حدود 14 هزار مهد را تحت پوشش دارد، می‌گوید: افزایش هزینه‌ی نگهداری مهدها – وام، اجاره، بیمه، امکانات- در حال حاضر فشار زیادی را به تامین‌کنندگان وارد کرده است. این مشکلات با افزودن دو برابر به مراکز مجانی نگهداری کودکان سه و چهار سال بیشتر خواهد شد.

هیچ شکی نیست که با اعمال برنامه نگهداری مجانی از کودکان 3 و 4 ساله برای 30 ساعت هفته بر دسترسی مهدها برای کودکان یک تا دو ساله اثر خواهد گذاشت. به خصوص کودکان دو ساله که بیشترین آسیب را از این برنامه خواهند خورد و مهدهایی که از آن‌ها نگهداری ‌می‌کند کاهش خواهد یافت. مقامات دولتی پیشنهاد می‌کنند که تقریبا 190 هزار کودک زیر دو سال در انگلستان و ولز تمام روز را در مهد هستند و حدود 100 هزار کودک نیز بخشی از سال را در مهدها می‌گذرانند. از طرف دیگر نگرانی‌ها به دلیل بحران مالی در مهدها رو به افزایش است و در طی سال گذشته میزان تعطیلی مهدکودک‌ها نیز دو برابر شده است.

دولت با آغاز طرح نگهداری رایگان کودکان برای 30 ساعت در هفته در نقاط مختلف را آغاز کرده است. به مهدهای به طور میانگین برای نگهداری هر کودک 4.88 یورو برای هر ساعت پرداخت می‌شود. اما برخی از مهدها نیز از انجام این طرح به دلیل عدم صرف اقتصادی صرف نظر کرده‌اند. آخرین تحقیق کمیته‌ی محاسبات اجتماعی مجلس انگلستان نیز نشان می‌دهد که میزانی که مهدهای داوطلب برای نگهداری کودکان دریافت می‌کنند، برای پوشش دادن هزینه‌هایشان کافی نیست و برای جبران این کمبود از والدین برای ساعات اضافی نگهداری پول دریافت می‌کنند و یا به دنبال سایر منابع درآمدی هستند. این گزارش همچنین اشاره می‌کند که مدیران مهد ترجیح می‌دهند که مراقبت مجانی را انجام ندهند چرا که اگر بپذیرند نمی‌توانند در ازای نگهداری در ساعات اضافه از والدین پول مطالبه کنند.

از طرف دیگر برای جبران کمبودهای مالی برای نگهداری کودکان کمتر از سه سال پول بیشتری را طلب کنند. پس در نتیجه این طرح دولت با مجانی کردن نگهداری کودکان سه و چهار سال هزینه‌ی بیشتری را برای کودکان زیر سه سال به والدین تحمیل می‌کند. سخنگوی دپارتمان آموزش انگلستان نیز که تقاضاهای فراوانی از مهدهای مختلف سراسر کشور دریافت کرده است که در این طرح شرکت کنند و بیان می‌کند که ما مراکز نگهداری رایگان از کودکان را دو برابر کرده‌ایم تا والدین شاغل راحت‌تر بتوانند بین کار و زندگی شخصی خود تعادل برقرار کنند و همچنین مجلس در حدود 6 بیلیون یورو برای این کار در نظر گرفته است و اخیرا نیز برنامه‌های بودجه‌ای عادلانه را برای مهدها و پیش‌دبستانی‌ها ارائه کرده است که بسیار با استقبال مواجه شده است. اما این گفته همچنان مشکلات مطرح شده را حل نکرده است و لینچ معتقد است که همچنان بودجه‌ی کافی برای این طرح درنظر گرفته نشده است.

مترجم: نیرا منتخبی- منبع: گاردین – تاریخ: 13 شهریور 1395