پویایی شناسی نظام یکپارچه: تجزیه و تحلیل گزینه های سیاست گذاری برای کنترل دخانیات در نیوزلند
- دسته: مقالات
- بازدید: 1710
این مقاله به توصیف مدل پویایی شناسی نظامی (SD[1]) می پردازد که به وزارت سلامت (MOH) در ارزیابی نتایج پویای سیاست های کنترل دخانیات نیوزلند یاری می رساند.
پویایی شناسی نظام یکپارچه: تجزیه و تحلیل گزینه های سیاست گذاری برای کنترل دخانیات در نیوزلند
INTEGRATED SYSTEM DYNAMICS: ANALYSIS OF POLICY OPTIONS FOR TOBACCO CONTROL IN NEW ZEALAND
Robert Y. Cavana and Martin Tobias
برگردان از: سراج الدین گری*
این مقاله به توصیف مدل پویایی شناسی نظامی (SD[1]) می پردازد که به وزارت سلامت (MOH) در ارزیابی نتایج پویای سیاست های کنترل دخانیات نیوزلند یاری می رساند.
تمرکز مدل SD بر رفتار نظام (سیستم) است و آن را به عنوان یک نظام (سیستم) در نظر می گیرد. یعنی اینکه اجزای نظام فقط در صورتی که مورد نیاز باشند نگه داشته می شوند، و فقط موارد مرتبط با موضوع به نظام الحاق می گردند.
اهداف اختصاصی مدل پویایی شناسی کنترل دخانیات:
الف) حمایت از سیاست های کنترل دخانیات آگاه از شواهد
ب) فراهم کردن ابزارهای حمایت از تصمیم، ابزارهایی که گزینه های سیاستگذاری راهبردی را درکنترل دخانیات مد نظر دارند.
ج) ارزیابی مطلوبیت پویایی شناسی نظام در فرمول بندی کردن سیاست گذاری سلامت عمومی با درنظر گرفتن بافت نیوزلند.
بطور خلاصه مطالعه در نظر دارد تا:
1- به بازبینی الگوی چرخه ی علّی بپردازد (The Overview Causal Loop Diagram).
2- به وسیله ی الگوی چرخه ی علّی، چارچوبی مفهومی را ایجاد کند.
3- به وسیله چارچوبی مفهومی، مدل ظاهرسازی و الگوهای جریان پایه را بهبود خواهد داد (the stock flow diagrams and simulation model).
4- طیفی از سناریوها در مورد مدل سیاستگذاری دخانیات ارائه خواهد شد؛ که به توصیف تجارب و سنجه های عملکرد مدل برای طیفی از سیاست های کنترل دخانیات می پردازد. (قسمت اصلی و بخش اعظم مقاله)
5- برخی محدودیت ها در کنار حوزه های بیشتر برای مطالعه، ارائه خواهد شد.
مدل چرخه ی علّی
این مدل دوره های سنی مردم و دسته بندی های گوناگون سیگاری ها و غیرسیگاری ها را نشان می دهد. به علاوه اثرات بازخوردی بزرگسالان سیگاری و سیگاری های هم گروه (PGS[2])، اثرات سنجه های مختلف کنترل تنباکو در زمان ابتدای شروع سیگار، ترک سیگار، کثرت سیگار کشیدن از دیگر عواملی هستند که در این مدل به نمایش در می آید. این مدل در اثبات اثرنهایی طیفی از سیاست های کنترل تنباکو بسیار مفید است.
مدل پویایی (DYNAMIC MODELLING)
شامل دو بخش بازبینی مدل ظاهرسازی و مدل و طرح سناریو می باشد
بازبینی مدل ظاهرسازی (Overview of the simulation model):
مدل ظاهر سازی پویایی شناسی نظام شامل 4 بخش مردم، شیوع سیگار، افراد غیرسیگاری متأثر از سیگار و مرگ و میرهای منتسب به تنباکو می باشد.
مدل و طرح سناریو (SCENARIO PLANNING AND MODELLING)
طیفی از سناریوهای تبیینی بکار گرفته شد:
روال عادی (BUA)
- راهبردهای مالی به منظور کاهش دسترسی به سیگار (به واسطه افزایش نرخ مالیات بر کالاهای داخلی بر محصولات تنباکو)
- راهبردهای حداقل نمودن ضرر به واسطه ی هر یک از روش های سیگارهایی با قدرت معتاد کنندگی کمتر یا سیگارهایی با میزان مواد سمی کمتر
- ترکیب روش های فوق.
نتایج سناریوها:
1- سناریوی روال حال حاضر (Business as usual (BAU))
جدول 1: سنجه های عملکردی اصلی برای سناریوی روال حاضر |
||||||
سال |
شیوع |
مصرف |
مرگ منتسب به تنباکو |
|||
Rate |
Count |
Pc |
Total |
Rate |
Count |
|
2011 |
3/22 |
761 |
977 |
3328 |
124 |
4921 |
2021 |
6/21 |
769 |
946 |
3372 |
120 |
4963 |
2031 |
0/21 |
775 |
920 |
3400 |
115 |
4887 |
تغییرات |
3/1 |
(14) |
57 |
(72) |
9 |
34 |
2- سناریوی کاهش فراهمی سیگار
سناریو: 20% کاهش در فراهمی برای سال 2006، بعد از آن ارزش واقعی حفظ شد.
پارامترها: ریک نسبتی (RR) سیگار رایج 10% کاهش، میزان شروع سیگار 10% کاهش و میزان های ترک خالص 10% افزایش.
جدول 2: نتایج مدل برای سناریوی کاهش فراهمی سیگار |
|||||||
سال |
شیوع |
مصرف |
مرگ منتسب به تنباکو |
||||
Rate |
Count |
Pc |
Total |
Rate |
Count |
||
2011 |
Base |
3/22 |
761 |
977 |
3328 |
124 |
4921 |
Exep |
9/21 |
747 |
863 |
2941 |
116 |
4596 |
|
Diff |
4/0 |
14 |
114 |
387 |
8 |
325 |
|
%Diff |
8/1 |
|
6/11 |
|
5/6 |
|
|
2021 |
Base |
6/21 |
769 |
946 |
3372 |
120 |
4963 |
Exep |
3/20 |
726 |
800 |
2853 |
112 |
4616 |
|
Diff |
3/1 |
43 |
146 |
519 |
8 |
347 |
|
%Diff |
0/6 |
|
4/15 |
|
6/6 |
|
|
2031 |
Base |
21 |
775 |
920 |
3400 |
115 |
4887 |
Exep |
1/19 |
706 |
753 |
2781 |
106 |
4497 |
|
Diff |
9/1 |
69 |
167 |
619 |
9 |
390 |
|
%Diff |
0/9 |
|
2/18 |
|
8/7 |
|
3- سناریوهای حداقل نمودن ضرر (Harm minimization scenario)
- قابل مقایسه با دیگر سیاست های دارویی
- وضعیت موجود که در آن عمده ی اشکال سمی ارائه ی نیکوتین دارای حداقل قانونمندی است و از دیدگاه سلامت عمومی قابل گذیرش نمی باشد.
- خطرات جدی: بسط بازارهای نیکوتین یا تنباکو، چشم و هم چشمی در سیگار کشیدن، باری با صنایع، ناتوانی در ممیزی (استانداردهای تست نامتناسب)
1-3- سناریوی سیگارهای کمتر اعتیادآور
سناریو: 30% کاهش در محتوای نیکوتین که به طور پیش رونده از سال 2006 تا 2011 بکار برده شد.
پارامترها: RR[3] در سیگاری های حال حاضر 3% افزایش، نرخ شروع 15% کاهش، خالص نرخ ترک 20% افزاایش
جدول3: نتایج مدل برای سناریوی حداقل نمودن ضرر |
|||||||
سال |
شیوع |
مصرف |
مرگ منتسب به تنباکو |
||||
Rate |
Count |
Pc |
Total |
Rate |
Count |
||
2011 |
Base |
3/22 |
761 |
977 |
3328 |
124 |
4921 |
Exep |
22 |
749 |
989 |
3368 |
125 |
4962 |
|
Diff |
3/0 |
12 |
(12) |
(40) |
(1) |
(41) |
|
%Diff |
3/1 |
|
(2/1) |
|
(8/0) |
|
|
2021 |
Base |
6/21 |
769 |
946 |
3372 |
120 |
4963 |
Exep |
9/19 |
709 |
946 |
3372 |
120 |
4963 |
|
Diff |
7/1 |
60 |
51 |
182 |
2 |
109 |
|
%Diff |
9/7 |
|
4/5 |
|
7/1 |
|
|
2031 |
Base |
21 |
775 |
920 |
3400 |
115 |
4887 |
Exep |
2/18 |
673 |
818 |
3025 |
109 |
4646 |
|
Diff |
8/2 |
102 |
102 |
375 |
6 |
241 |
|
%Diff |
3/13 |
|
1/11 |
|
2/5 |
|
2-3- سناریوی سیگارهای با مواد سمی کمتر
سناریو: 30% کاهش در دوز سمیت که به طور پیش رونده از سال 2006 تا 2011 بکار برده شد.
پارامترها: RR در سیگاری های حال حاضر 25% افزایش، نرخ شروع 5/2 % کاهش، خالص نرخ ترک 10% افزاایش
جدول4: نتایج مدل برای سناریوی سیگارهای با مواد سمی کمتر |
|||||||
سال |
شیوع |
مصرف |
مرگ منتسب به تنباکو |
||||
Rate |
Count |
Pc |
Total |
Rate |
Count |
||
2011 |
Base |
3/22 |
761 |
977 |
3328 |
124 |
4921 |
Exep |
4/22 |
765 |
981 |
3324 |
119 |
4730 |
|
Diff |
(1/0) |
(4) |
(4) |
(14) |
5 |
191 |
|
%Diff |
(4/0) |
|
(4/0) |
|
9/3 |
|
|
2021 |
Base |
6/21 |
769 |
946 |
3372 |
120 |
4963 |
Exep |
1/22 |
787 |
968 |
3450 |
110 |
4521 |
|
Diff |
(5/0) |
18 |
(22) |
(78) |
10 |
442 |
|
%Diff |
(3/2) |
|
(3/2) |
|
9/8 |
|
|
2031 |
Base |
21 |
775 |
920 |
3400 |
115 |
4887 |
Exep |
8/21 |
805 |
955 |
3529 |
107 |
4555 |
|
Diff |
(8/0) |
(30) |
(35) |
(129) |
8 |
332 |
|
%Diff |
(8/3) |
|
(8/3) |
|
8/6 |
|
خلاصه سناریوها
جدول 5: خلاصه فرضیات سناریوها |
|||
|
خطر نسبی |
شروع سیگار |
ترک سیگار |
کاهش فراهمی |
↓ |
↓ |
↑ |
کاهش اعتیادآوری |
↑ |
↓ |
↑ |
کاهش دوز سمیت |
↓ |
↑ |
↓ |
4- ترکیب سناریوها:
سناریو: 20% کاهش در فراهمی، 30% کاهش در محتوای نیکوتین، 30% کاهش در سمت از سال 2006 یا به طور پیشرونده 2006 تا 2011
پارامترها: RR در سیگاری های حال حاضر 30% کاهش، نرخ شروع 20 % کاهش، خالص نرخ ترک 20% افزاایش
جدول6: نتایج مدل برای ترکیب سناریوها
سال |
شیوع |
مصرف |
مرگ منتسب به تنباکو |
||||
Rate |
Count |
Pc |
Total |
Rate |
Count |
||
2011 |
Base |
3/22 |
761 |
977 |
3328 |
124 |
4921 |
Exep |
22 |
748 |
898 |
3062 |
114 |
4527 |
|
Diff |
3/0 |
13 |
79 |
266 |
10 |
394 |
|
%Diff |
7/1 |
|
8 |
|
8 |
|
|
2021 |
Base |
6/21 |
769 |
946 |
3372 |
120 |
4963 |
Exep |
7/19 |
704 |
775 |
2765 |
101 |
4190 |
|
Diff |
9/1 |
65 |
171 |
607 |
19 |
773 |
|
%Diff |
8/8 |
|
18 |
|
8/15 |
|
|
2031 |
Base |
21 |
775 |
920 |
3400 |
115 |
4887 |
Exep |
9/17 |
662 |
708 |
2618 |
95 |
4083 |
|
Diff |
1/3 |
113 |
212 |
782 |
20 |
804 |
|
%Diff |
8/14 |
|
23 |
|
4/17 |
|
خلاصه کل نتایج
|
شیوع |
مصرف |
مرگ منتسب به تنباکو |
حال حاضر (2006) |
3/23 |
1020 |
4330 |
BAU |
21 |
775 |
4890 |
کاهش فراهمی |
1/19 |
755 |
4500 |
کاهش اعتیادآوری |
2/18 |
820 |
4650 |
کاهش دوز سمیت |
8/21 |
955 |
4550 |
ترکیب سناریوها |
9/17 |
710 |
4080 |
*کارشناس ارشد سیاستگذاری عمومی